Bankalararası Para Piyasası

Bankalararası Para Piyasası

Bankaların birbirleriyle kısa vadeli fonları alıp satabildikleri piyasalardır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası bünyesinde aynı adla işlem gören piyasada bankalar kendilerine tanınan limitler çerçevesinde, önceden belirlenen vadelerde TL alım-satım işlemi gerçekleştirmektedirler. Bu piyasada, TCMB aracı konumu üstlenmekte olup (blind broker) alım-satımı gerçekleştiren taraflar birbirlerini bilmeden TCMB üzerinden (TCMB'yi taraf kabul ederek) işlemlerini gerçekleştirmektedirler. Para politikası uygulamasında önemli bir fonksiyona sahip olan bu piyasada TCMB doğrudan faiz belirleyerek kısa vadeli faizleri yönlendirebilmekte ve son kredi mercii fonksiyonunu yerine getirmektedir. TCMB dışında, bankaların kendi aralarında bu tür işlemleri gerçekleştirdikleri ikincil piyasalar da mevcuttur.

✅  SPK Nedir? ➤

TCMB bünyesinde faaliyet gösteren, bankaların birbirleriyle ve TCMB ile TL Depo Alım - Satım İşlemlerini ve sadece TCMB taraf olmak üzere Geç Likidite Penceresi ve Gün İçi Limit İşlemlerini gerçekleştirebildikleri piyasadır.

Söz konusu kurumsal fon temini olduğu zaman karşımıza para piyasaları ve sermaye piyasaları terimi çıkar. Sermaye piyasaları 1 yıldan fazla olan fon arz ve talebinin olduğu piyasalardır. Para piyasaları ise kurumların vadesi 1 yıldan az yani kısa vadeli fon teminini karşıladığı ve atıl fonlarını değerlendirdiği piyasalardır.

Ülkemizde 3 tane para piyasası mevcuttur. Ülkemizdeki para piyasaları TCMB Para Piyasası, Takasbank Para Piyasası ve Bankalararası Para Piyasası’dır. Bankalararası Para Piyasası TCMB Para Piyasası’nın alternatifi durumundadır. Bankalar, TCMB Para Piyasası dışında Bankalararası Para Piyasası’ndan fon temin edebiliyor ve atıl fonlarını değerlendirebiliyor.

Piyasa katılımcıları borçlanma limitinin dolması, teminat yetersizliği gibi nedenlerden dolayı TCMB Para Piyasası’ndan borçlanamayabilir. Bu gibi durumlarda piyasa katılımcıları Bankalararası Para Piyasaları aracılığı ile fon temin edebilir. Bankalararası Para Piyasaları TCMB dışında bankaların fon talep ve arzlarının karşılaştığı para piyasasıdır.

Merkez Bankası bu piyasaya müdahale edebilmektedir. Piyasanın 10'da açılmasını takiben kotasyonları izler, eğer kotasyonlar tolere edilebilen seviyeyi aşarsa müdahaleye başlar. Merkez Bankası Döviz ve Efektif Piyasaları Müdürlüğü, en yüksek dolar alış kuru veren bankalardan başlayarak telefonla, minimum işlem limiti olan 1.000.000 dolarlık satışlar yapar ve satışlar hedeflenen fiyata kadar devam eder. Bankalar, aldıkları dolar karşılığı TL'yi EFT sistemi kapanıncaya kadar Merkez Bankası'na yatırır. Bankalar, TL yükümlülüğünü karşılayamazsa cezai işlem yapılır. Döviz Interbankında Londra kaynaklı işlemlerde büyük bankalarla Türk bankaları brokerlar aracılığıyla işlem yapmaktadırlar.