Yöntem Finans Blog

Cari Açık Cari açık, bir ülkenin ürettiğinden fazla harcaması anlamına gelir. Cari açık, bir ülkenin dış işlemlerinin hesaplanmasında ve ödemeler bilançosu dengesinde önemli bir rol oynar. Cari açık, üç kalemden oluşur: mal ticareti, hizmetler hesabı ve transferler hesabı. ✅  MakroEkonomi  Nedir?   ➤ Mal ticareti, bir ülkenin yurtdışından ithal ettiği mallar ile yurtdışına ihraç ettiği mallar arasındaki farktır. Eğer bir ülke ithal ettiği mallara ödediği miktarı ihraç ettiği mallardan elde ettiği miktarla karşılayamıyorsa mal ticaretinde açık vardır. Hizmetler hesabı, bir ülkenin yurtdışından aldığı veya verdiği hizmetler karşılığında elde ettiği veya ödediği döviz miktarıdır. Hizmetler hesabına turizm, sigortacılık, taşımacılık, eğitim gibi hizmetler girer. Eğer bir ülke yurtdışından aldığı hizmetlere ödediği döviz miktarı yurtdışına verdiği hizmetlerden elde ettiği döviz miktarından fazlaysa hizmetler hesabında açık vardır. Transferler hesabı, bir ülkenin yurtdışına v...

Cari Açık Cari açık, bir ülkenin ithal ettiği malların ihraç ettiği mallardan fazla olma durumudur. Bir ülkenin ithal ettiği mallara ve hizmetlere ödediği miktar, ihraç ettiği mallar ve hizmetlere ödediği miktarı aşıyor ise cari açık oluşur. Cari açık ülkenin dış işlemlerinin hesaplanmasında önem taşır. Aynı zamanda ödemeler bilançosu dengesinin de önemli bir unsurudur. ✅   Hiperenflasyon Nedir?  ➤ Cari açık kısaca cari işlemler dengesinin negatif olması demektir. Yani gelirler, giderlerden az ise cari açık oluşur. Cari açığın oluşumundaki en temel ögelerden birisi dış ticaret açığıdır. Ülkenin ithal ettiği mal ve hizmetlerin gideri, ihraç ettiği mal ve hizmetlerin giderinden fazla olunca dış ticaret açığı oluşur. Bu da cari açığı oluşturan en temel unsurlardan birisidir. Bir ülkenin cari açığına bakarak o ülkenin gelişmişlik düzeyi ile ilgili yorum yapılabilir. Cari açığın büyüklüğü ve ülkenin gelişmişlik seviyesi arasında ters orantı vardır. Cari açık ne kadar büyükse ül...

Ödemeler Dengesi Ödemeler dengesi, bir ülkenin diğer ülkelerle yaptığı tüm ekonomik işlemlerin kaydını tutan bir istatistik tablosudur. Ödemeler dengesi, ülkenin uluslararası ekonomik konumunu ve performansını gösteren önemli bir göstergedir. Ödemeler dengesi, üç ana bölümden oluşur: cari işlemler hesabı, sermaye hesabı ve finans hesabı. ✅  MikroEkonomi  Nedir?   ➤ Cari işlemler hesabı, bir ülkenin mal ve hizmet ticareti, gelir transferleri ve tek taraflı transferlerden oluşan işlemlerini içerir. Cari işlemler hesabının fazla vermesi, ülkenin diğer ülkelerden daha fazla gelir elde ettiği anlamına gelir. Cari işlemler hesabının açık vermesi ise, ülkenin diğer ülkelerden daha fazla harcama yaptığı anlamına gelir. Sermaye hesabı, bir ülkenin diğer ülkelerle yaptığı sermaye transferleri ve gayri maddi varlıkların alım satımından oluşan işlemlerini içerir. Sermaye hesabı genellikle küçük tutarlarda işlem gördüğü için ödemeler dengesinde çok önemli bir rol oynamaz. Finans he...

İşletme Sermayesi İşletme sermayesi yönetimi, bir işletmenin kısa vadeli nakit akışını ve finansal performansını optimize etmeye yönelik stratejiler ve teknikler bütünüdür. İşletme sermayesi yönetimi, işletmenin cari varlıklarını (nakit, alacaklar, stoklar) ve cari yükümlülüklerini (borçlar, ticari krediler) dengeli bir şekilde yöneterek likidite ve karlılık arasında uyum sağlamayı amaçlar. İşletme sermayesi yönetimi, işletmenin faaliyet döngüsünü kısaltmak, işletme sermayesi ihtiyacını azaltmak ve işletme sermayesini verimli bir şekilde kullanmak için çeşitli araçlar ve yöntemler kullanır.   Podcast: İşletme Sermayesi    ➤ ✅   Finansın Temel Amaçları   ➤ Günlük işletme faaliyetleri, işletmenin başarılı olması için çok önemlidir. Bu faaliyetler, işletmenin üretimini sürdürebilmesi, müşterilerine kaliteli hizmet sunabilmesi, borçlarını zamanında ödeyebilmesi ve rekabet gücünü koruyabilmesi için gerekli olan nakit akışını sağlar. Bu nedenle, işletmelerin yeterl...

Sterilization Sterilizasyon Merkez bankalarının, çeşitli nedenlerle ortaya çıkan para arzı artışlarının etkilerini dengelemek için yaptıkları açık piyasa işlemleridir. Örneğin merkez bankası döviz satın aldığı zaman para arzındaki artışı menkul değerler satışıyla piyasadan çekmeye çalışır ve bu şekilde döviz piyasasına yapılmış müdahaleyi sterilize etmiş olur. ✅  MikroEkonomi Nedir?   ➤ Ekonomi biliminde sterilizasyon, cari açık ya da fazlanın para arzındaki değişimler aracılığıyla yaratabileceği olumsuz etkileri gidermek ya da en aza indirebilmek için yürütülen para politikası uygulamaları için kullanılır. Bunun son dönemlerde Türkiye açısından en önemli yansıması ihtiyaçtan fazla gelen dövizin TL üzerinde yarattığı değerlenme baskısıdır. TCMB , bu baskıyı önleyebilmek için sterilizasyon politikası uygular. Türkiye’ye döviz girişi çeşitli yollarla olur. Bunlar arasında ihracat gelirleri, hizmet gelirleri (turizm, taşımacılık, mali hizmetler vb), yurtdışındaki işçilerin ülkel...

TC Merkez Bankası Faiz Kararı Merkez Bankası, para politikasını belirlerken en önemli aracı faiz oranlarıdır. Faiz oranları, ekonomideki fiyat istikrarını, büyümeyi, istihdamı ve döviz kurlarını etkileyen bir faktördür. Merkez Bankası, faiz oranlarını artırarak veya azaltarak ekonomiyi soğutabilir veya ısıtabilir.   ✅    Bankalar Arası Para Piyasası    ➤ Merkez Bankası faiz oranlarını artırdığında, piyasada para arzı azalır ve para talebi artar. Bu durumda, bankalar kredi vermekte zorlanır ve kredi faizleri yükselir. Kredi faizlerinin yükselmesi, tüketici ve yatırımcıların borçlanma maliyetini artırır ve harcama eğilimini azaltır. Harcama eğiliminin azalması, ekonomik aktiviteyi yavaşlatır ve enflasyonu düşürür. Merkez Bankası faiz oranlarını artırdığında, aynı zamanda Türk Lirası'nın değerini de artırır. Türk Lirası'nın değer kazanması, ithalatı ucuzlatır ve ihracatı pahalılaştırır. Bu durumda, cari açık azalır ve dış ticaret dengesi iyileşir. Ayrıca, Türk L...

Finans Yöneticisi / Yönetmeninin Sorumlulukları Nelerdir ? Finans yöneticisi / yönetmeninin ana sorumluluklarından birisi; finans piyasalarındaki değişimi takip etmek ve buna göre şirket yöneticilerine tavsiyede bulunmaktır. ☑️    Finans Yöneticisinin Görevleri   ➤ Meslek profesyonellerinin diğer görevleri şunlardır; Stratejik ve uzun vadeli iş planlarını formüle etmek, İş performansını etkileyen faktörleri araştırmak ve raporlamak, Rakip kurumları ve pazar trendlerini analiz etmek, Finansal riski minimize eden mali yönetim mekanizmalarının geliştirilmesini sağlamak, Bütçeleri gözden geçirmek, Maliyet düşürme yöntemlerine yönelik değerlendirmeler yapmak, Yatırım faaliyetleri hakkında tavsiyelerde bulunmak ve şirketin oluşturması gereken stratejileri raporlamak, Denetçi, avukat ve bankacı gibi meslek gruplarıyla iletişim içerisinde bulunmak, Bütçe, hesap borçları, alacakları, giderler vb. ile ilgili finansal raporlar hazırlamak, Bu raporlara dayanarak uzu...

Fitch Ratings Fitch veya diğer adıyla Fitch Ratings , 1913 yılında, ABD’li John Knowles tarafından New York’ta Fitch Publishing Company ismi ile Fitch Group altında kurulmuş olan kredi decerelendirme kuruluşudur. FG bünyesinde yer alan Fitch Ratings 1975 yılında günümüze dünyaca bilinen üç istatistik değerlendirme kuruluşundan biri olarak kabul edilmiştir. Diğer önemli, ayrıca da ABD Güvenlik ve Döviz Komisyonu tarafından tanınan üç önemli kredi derecelendirme kuruluşu ise Moody’s, Standarts & Poor’s. ✅  Finans Kararları Ve Önemi  ➤ Fitch Ratings’in Dünyada iki ayrı merkezi bulunmaktadır. Bunlar İngiltere’nin başkenti Londra ve ABD’nin New York kentinde yer almaktadır. Kurum ulusal olarak da tanınan üç büyük kredi kuruluşunun en küçüğüdür. Bu nedenle Moodys ve Standarts & Poor’s’a göre daha kısıtlı bir pazar payına sahiptir. Bu üç büyük kredi derecelendirme kuruluşu sektörün yüzde doksan beşini ellerinde bulundurmaktadır. Sektörün yüzde seksenini Standarts & Poor’...

Orta Vadeli Program (OVP) Orta Vadeli Program (OVP), Türkiye'nin ekonomik ve sosyal politikalarını üç yıllık bir dönem için belirleyen bir plandır. OVP, hükümetin makroekonomik hedefleri, öncelikli sektörleri, yapısal reformları ve kaynak dağılımını içerir. OVP, her yıl Ekim ayında açıklanır ve ilgili bakanlıklar, kurumlar ve paydaşlar arasında koordinasyonu sağlar. ✅    Ekonomik Dalgalanma Nedir?    ➤ OVP'nin amacı, Türkiye'nin ekonomik büyümesini, istikrarını, rekabet gücünü ve refahını artırmaktır. OVP, Türkiye'nin uluslararası taahhütlerine uyumunu da gözetir. OVP, Türkiye'nin orta ve uzun vadeli vizyonunu yansıtır ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerine katkıda bulunur. OVP'nin başlıca unsurları şunlardır: Makroekonomik çerçeve: OVP, üç yıllık bir dönem için büyüme, enflasyon, cari açık, bütçe dengesi, kamu borcu ve istihdam gibi makroekonomik göstergeleri tahmin eder. OVP, bu göstergeleri etkileyen iç ve dış faktörleri de değerlendirir. OVP, makroekono...

Bankalararası Para Piyasası Bankaların birbirleriyle kısa vadeli fonları alıp satabildikleri piyasalardır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası bünyesinde aynı adla işlem gören piyasada bankalar kendilerine tanınan limitler çerçevesinde, önceden belirlenen vadelerde TL alım-satım işlemi gerçekleştirmektedirler. Bu piyasada, TCMB aracı konumu üstlenmekte olup (blind broker) alım-satımı gerçekleştiren taraflar birbirlerini bilmeden TCMB üzerinden (TCMB'yi taraf kabul ederek) işlemlerini gerçekleştirmektedirler. Para politikası uygulamasında önemli bir fonksiyona sahip olan bu piyasada TCMB doğrudan faiz belirleyerek kısa vadeli faizleri yönlendirebilmekte ve son kredi mercii fonksiyonunu yerine getirmektedir. TCMB dışında, bankaların kendi aralarında bu tür işlemleri gerçekleştirdikleri ikincil piyasalar da mevcuttur. ✅   SPK Nedir?  ➤ TCMB bünyesinde faaliyet gösteren, bankaların birbirleriyle ve TCMB ile TL Depo Alım - Satım İşlemlerini ve sadece TCMB taraf olmak üzere Ge...

Finansal Makro Analiz Makro analiz, ekonomi biliminin toplam büyüklüklerini inceleyen ve bunlarla ilgili çözümleme ve çıkarımlar yapan alt dalıdır. Makro analiz, ekonominin bütününe odaklanır ve toplam tüketim, toplam üretim, toplam tasarruf, toplam yatırım, toplam gelir (milli gelir) ve istihdam gibi kavramları ele alır. Makro analiz, ekonomik politikaların belirlenmesinde ve uygulanmasında önemli bir rol oynar. ✅   Teknik Analiz Nedir?   ➤ Finansal makro analiz, bir ülkenin veya bölgenin ekonomik durumunu ve performansını değerlendirmek için kullanılan bir yöntemdir. Finansal makro analiz, genel ekonomik göstergeleri, politikaları ve olayları inceleyerek, ekonominin büyüme, enflasyon, işsizlik, cari açık, döviz kuru, faiz oranı gibi temel değişkenlerini tahmin etmeye çalışır. Finansal makro analiz, yatırımcılara, işletmelere ve politika yapıcılara, ekonomik koşulların nasıl değişebileceği ve bunun finansal piyasalar ve varlıklar üzerindeki etkileri hakkında bilgi verir. M...

Katılım Bankacılığı  Katılım bankacılığı, faizsiz bankacılık olarak da bilinen bir finansal hizmet türüdür. Katılım bankaları, müşterilerinin tasarruflarını faiz yerine kar ve zarar ortaklığı esasına göre değerlendirir ve yatırım projelerine finansman sağlar. Katılım bankaları, İslami finans ilkelerine uygun olarak çalışır ve helal olmayan sektörlerde faaliyet gösteren veya faiz geliri elde eden işletmelere kredi vermez. ✅  Yatırım Bankacılığı Nedir?   ➤ Katılım bankacılığının temel avantajları şunlardır: Tasarruf sahipleri, katılım hesapları açarak yatırım yaptıkları projelerin kar veya zararına ortak olur. Böylece tasarrufları reel sektöre katkı sağlar ve ekonomik büyümeye destek olur. Yatırım sahipleri, katılım bankalarından aldıkları finansman ile işletmelerini geliştirir ve rekabet gücünü artırır. Ayrıca faiz ödemezler ve borç yükü altında kalmazlar. Toplum, katılım bankacılığı sayesinde sosyal adaletin sağlanmasına ve gelir dağılımının iyileştirilmesine katkıda bul...

Ekonomide Kalkınma Hızı Ekonomide kalkınma hızı, belirli iki tarih arasında ekonomideki büyüme veya gelişme durumunu ölçen bir göstergedir. Ekonomik kalkınma ise, bir ülkenin ekonomik, siyasi ve sosyal refahının geliştiği süreçtir. Bir ülkenin ekonomik kalkınması nüfusun yaşam düzeyi, ekonominin rekabet yeteneği, ülkenin gayri safi yurt içi hasılası (GSYİH) , kişi başına düşen millî gelir ve ekonomik özgürlüğün olumlu yönde değişmesi ile tanımlanan bir süreçtir. Ekonomik kalkınmanın temel dinamiği insan sermayesi ve yarattığı yeniliklerdir. İnsan sermayesi insanların eğitim, sağlık, bilim, çalışma koşullarına ve yaşam kalitesinin artırılmasına yapılan harcamaları öngörür. Ekonomik kalkınmanın çevre ile doğrudan ilişkisi vardır. ✅   Yatırım Bankacılığı Nedir?   ➤ Ekonomik kalkınma hızını ölçmenin farklı yolları vardır. En yaygın kullanılan yöntem GSYİH büyüme oranını hesaplamaktır. GSYİH büyüme oranı, bir ülkenin belirli bir dönemde ürettiği mal ve hizmetlerin değerindeki ...

Futures Futures; dayanak varlığı spot piyasada işlem gören ürünlerden türetilmiş olan herhangi malın, finansal ürünün, menkul değerin veya endeksin, miktar, kalite ve vadesi önceden belirlenmiş şekilde ileri bir tarihte teslimatı yapılmak üzere bugünden alış satış işleminin yapıldığı piyasaya verilen isimdir. ✅    Forward Nedir?  ➤ İleri tarihli işlemler anlamındadır. Belli bir kıymetin önceden belirlenmiş bir fiyattan yine önceden belirlenmiş bir tarihte teslim edilmesini öngörür. Forward piyasalardan farkı, organize piyasalarda standartlaştırılmış (bir kontratın miktarı, kontratların piyasaya çıkış tarihleri, marjin adı altında bir teminat sistemine sahip olunması gibi) kontratlar üzerinden işlem görmesidir. Spekülatif amaçlı yapıldığında, teorik olarak sonsuz kar ve zarar ihtimali vardır. Futures piyasada işlem gören ürünlerin değeri dayanak bir finansal varlığın ya da malın değerine doğrudan bağlıdır. Türev ürünler, dayanak varlığın sahipliği el değiştirmeksizin, ...

Tahvil İhracı Tahvil; bir yatırımcının devlet veya kurumsal işletmelerin finansman ihtiyacını karşılamak amacıyla onlara belirli bir süre değişken ya da sabit bir faiz oranı ile borç verdiği ve vade sonunda faiz getirisi elde ettiği bir yatırım biçimidir. Vadesi 1 yıldan fazla olan tahvil, yazılı bir senettir. Tahvil sahibi olan yatırımcı, tahvil ihraççısının alacaklısı konumundadır. ✅   Alternatif Finansman Araçları   ➤ Tahviller, devletin veya anonim ortaklıkların en az 1 yıl ve daha uzun vadeyle, ödünç para bulmak amacıyla çıkardıkları borç senetleridir. Anonim şirketler tarafından 1 yıldan uzun vadeli olarak ihraç edilen borçlanma senetleri “özel sektör tahvili” olarak adlandırılmaktadır. Vadeleri en az 1 yıl olmak koşulu ile serbestçe belirlenebilir ve sabit ya da değişken faizli olarak ihraç edilebilirler. Genellikle bir veya birkaç aracı kuruluştan oluşan bir konsorsiyum aracılığıyla satışa sunulurlar. Tahvil sahibinin bir şirkete kullandırdığı sermaye, yabancı serma...

Revalüasyon Revalüasyon, bir ülkenin para biriminin diğer para birimleri karşısında değer kazanmasıdır. Revalüasyon, ülkenin merkez bankası tarafından belirlenen resmi döviz kuru üzerinden gerçekleştirilir. Revalüasyonun nedenleri arasında, ülkenin dış ticaret fazlası vermesi, enflasyon un düşük olması, yabancı sermaye girişinin artması gibi faktörler sayılabilir. ✅    Devalüasyon Nedir?    ➤   Revalüasyonun etkileri ise, ülkenin ihracatını olumsuz yönde etkilemesi, ithalatını ise olumlu yönde etkilemesidir. Revalüasyon, ihracatçıların rekabet gücünü azaltırken, ithalatçıların alım gücünü arttırır. Bu nedenle, revalüasyonun ekonomik büyümeye ve istihdama olan etkisi tartışmalıdır. Revalüasyonun avantajları arasında, enflasyonun düşmesi, dış borcun azalması, yatırım ortamının iyileşmesi gibi unsurlar yer alırken, dezavantajları arasında ise, ihracatın azalması, cari açığın artması, sanayinin zayıflaması gibi unsurlar bulunur. Revalüasyon, bir ülkenin para pol...

Ekonomik Dalgalanma Ekonomik dalgalanma, ekonomide belirli bir zaman dilimi içinde gerçekleşen üretim, istihdam, gelir ve fiyat düzeyindeki dalgalanmaları ifade eder. Ekonomik dalgalanmalar genellikle konjonktür (ekonomik aktivite) çevrimleri olarak da adlandırılır. Konjonktür çevrimleri, ekonomideki genişleme (büyüme) ve daralma (durgunluk) dönemlerinin birbirini izlemesiyle oluşur. ✅   Ekonomide Kalkınma Hızı Nedir?   ➤ Ekonomik dalgalanmaların nedenleri arasında talep şokları, arz şokları, para politikası, maliye politikası, beklentiler, finansal piyasalar ve dış faktörler sayılabilir. Talep şokları, tüketicilerin ve yatırımcıların harcama davranışlarında meydana gelen beklenmedik değişimlerdir. Arz şokları ise üretim faktörlerinin maliyetlerinde veya verimliliğinde yaşanan beklenmedik değişimlerdir. Para politikası, merkez bankasının faiz oranlarını ve para arzını belirleyerek ekonomiyi etkilemesidir. Maliye politikası ise hükümetin vergi ve harcama kararlarıyla ekonomi...

Dolarizasyon Dolarizasyon, bir ülkenin yerel para biriminin yerine ABD dolarının kullanılması veya tercih edilmesi anlamına gelir. Dolarizasyon, genellikle yerel para biriminin değer kaybetmesi, enflasyonun yükselmesi veya ekonomik istikrarsızlık nedeniyle ortaya çıkar. Dolarizasyonun avantajları arasında döviz kuru riskinin azalması, faiz oranlarının düşmesi ve yabancı yatırımların artması sayılabilir. Dezavantajları arasında ise para politikası esnekliğinin kaybolması, döviz rezervlerinin azalması ve ulusal egemenliğin zayıflaması sayılabilir. ✅   Hiperenflasyon Nedir?  ➤ Dolarizasyon Nedenleri Nelerdir? Dolarizasyon, bir ülkenin ekonomik istikrarsızlık ve enflasyon nedeniyle ulusal parasını yabancı para birimleriyle değiştirmesi veya yabancı para birimlerini finansal varlık olarak tutması durumudur. Dolarizasyonun nedenleri arasında şunlar sayılabilir: Makroekonomik istikrarsızlık: Ekonomik büyüme, bütçe açığı, cari açık, borçlanma gibi makroekonomik göstergelerdeki dalg...

Faaliyet (Aktivite) Oranları Faaliyet oranları işletmelerin faaliyetlerinde kullandıkları varlıkları ne ölçüde etkin kullandıklarını göstermektedir. Genel olarak verimlilik oranları olarak adlandırılan faaliyet oranları, analistlerin bir şirketin operasyonel akışkanlığı ve genel mali sağlığı için anahtar olan envanter yönetimini nasıl işlediğini ölçmesine yardımcı olur. Etkinlik oranları, verimlilik oranları veya devir hızları adlarıyla da kullanılan bu oranlar, likidite oranlarının yorumlanmasına da yardımcı olurlar. Örneğin, alacaklarını kolayca nakite dönüştüremeyen bir işletme cari oranı yüksek olsa bile, nakit  yaratma gücündeki problemler yüzünden işletme borçlarını ödemede zorluklar yaşayabilir. ✅    Bilanço Nedir?    ➤ Temel Çıkarımlar Bir faaliyet oranı, yatırımcıların ve araştırma analistlerinin bir şirketin gelir ve nakit elde etmek için varlıklarını ne kadar verimli kullandığını ölçmelerine yardımcı olan her türlü finansal ölçütü geniş bir şekil...