Finansman Kaynakları
Yatırımların Finansman Kaynakları
Yatırımların finansman kaynakları, bir işletmenin yatırım yapmak için kullandığı fonların nereden geldiğini gösteren bir kavramdır. Yatırımların finansman kaynakları, işletmenin kendi öz kaynaklarından veya dış kaynaklardan sağlanabilir. Öz kaynaklar, işletmenin sahiplerinin veya ortaklarının yatırdığı sermaye veya işletmenin karından ayırdığı bölümdür. Dış kaynaklar ise işletmenin borç alarak veya hisse senedi satarak elde ettiği fonlardır.- Maliyet: Finansman kaynağının işletmeye ne kadar maliyet getirdiği, yani faiz oranı, vergi avantajı, komisyon gibi unsurlar.
- Risk: Finansman kaynağının işletmenin riskini nasıl etkilediği, yani borç ödeme yükümlülüğü, hisse senedi sahiplerinin beklentileri, piyasa dalgalanmaları gibi unsurlar.
- Esneklik: Finansman kaynağının işletmenin ihtiyaçlarına göre ne kadar esnek olduğu, yani vade süresi, geri ödeme koşulları, yeniden finanse etme imkanı gibi unsurlar.
- Kontrol: Finansman kaynağının işletmenin yönetimine ve karar alma sürecine ne kadar etki ettiği, yani hisse senedi sahiplerinin oy hakkı, borç verenlerin teminat isteme hakkı, denetim kuruluşlarının gözetim hakkı gibi unsurlar.
Yatırımların finansman kaynakları, işletmelerin geleceğini şekillendiren önemli bir konudur. Bu nedenle işletmeler bu konuda akılcı ve dengeli kararlar vermelidirler.
Yatırımların finansman kaynakları şekilleri
Yatırımların finansman kaynakları, bir işletmenin yatırım yapmak için kullandığı fonların kaynaklarını ifade eder. Yatırımların finansman kaynakları, yatırımın türüne, süresine ve maliyetine göre değişiklik gösterebilir. Bu yazıda, yatırımların finansman kaynaklarını kısa süreli, orta süreli ve uzun süreli olarak üç ana gruba ayırarak inceleyeceğiz.Kısa Süreli Finansman Kaynakları
Kısa süreli finansman kaynakları, bir yıl veya daha kısa bir sürede geri ödenmesi gereken fonlardır. Kısa süreli finansman kaynakları genellikle işletmenin işletme sermayesi ihtiyacını karşılamak için kullanılır. Kısa süreli finansman kaynaklarının avantajı, genellikle düşük faiz oranlarına ve kolay erişime sahip olmalarıdır. Ancak, kısa süreli finansman kaynaklarının dezavantajı, likidite riski taşımaları ve işletmenin nakit akışını sıkıştırabilmeleridir. Kısa süreli finansman kaynakları arasında şunlar sayılabilir:- Ticari krediler: Bankalar tarafından işletmelere verilen kısa vadeli kredilerdir. Ticari krediler genellikle belirli bir miktar limit dahilinde çekilebilir ve faiz sadece çekilen miktar üzerinden hesaplanır.
- Ticari senetler: İşletmelerin diğer işletmelere veya finans kuruluşlarına verdiği kısa vadeli borç senetleridir. Ticari senetler genellikle iskontolu olarak satılır ve vadesinde nominal değeri üzerinden ödenir.
- Faktoring: İşletmelerin alacaklarını bir faktoring şirketine satarak nakde dönüştürdüğü bir finansman yöntemidir. Faktoring şirketi alacakların bir kısmını peşin olarak öder ve geri kalanını tahsil ettiğinde işletmeye aktarır.
- Tedarikçi kredisi: İşletmelerin tedarikçilerinden aldıkları mal veya hizmetleri belirli bir süre sonra ödemeleri anlamına gelir. Tedarikçi kredisi işletmenin nakit akışını rahatlatır ve faiz maliyeti oluşturmaz.
Orta Süreli Finansman Kaynakları
Orta vadeli finansman kaynakları, genellikle 1 yıldan 5 yıla kadar olan sürelerde kullanılan kaynaklardır. Orta vadeli finansman kaynakları, işletmelerin sabit kıymet alımı, modernizasyon, genişleme gibi orta vadeli yatırım projelerini finanse etmek için tercih edilir. Orta vadeli finansman kaynakları arasında şunlar sayılabilir- Orta Vadeli Banka Kredileri: Bankaların işletmelere verdiği ve genellikle teminat karşılığında sağladığı kredilerdir. Orta vadeli banka kredileri, faiz oranları, vade süreleri, ödeme koşulları ve teminat türleri bakımından farklılık gösterebilir.
- Orta Vadeli Tahviller: İşletmelerin borçlanma senedi olarak ihraç ettikleri ve alıcılarına belirli bir faiz oranı ve vade süresi taahhüt ettikleri menkul kıymetlerdir. Orta vadeli tahviller, işletmelerin sermaye piyasalarından uygun maliyetli fon sağlamalarını sağlar.
- Orta Vadeli Finansal Kiralama (Leasing): İşletmelerin sabit kıymet ihtiyaçlarını karşılamak için başka bir kuruluştan belirli bir süre için kiraladıkları finansman yöntemidir. Finansal kiralama, işletmelerin yüksek miktarda sermaye harcaması yapmadan sabit kıymet edinmelerini sağlar.
- Orta Vadeli Melek Yatırım: Melek yatırımcıların, genellikle yeni kurulmuş veya büyüme potansiyeli olan işletmelere ortak olarak veya borç vererek sağladıkları finansman yöntemidir. Melek yatırım, işletmelere sadece finansal kaynak değil, aynı zamanda tecrübe, bilgi ve ağ desteği de sunar.
Uzun Süreli Finansman Kaynakları
Uzun süreli finansman kaynakları, yatırım projelerinin geri ödeme süresinin uzun olduğu durumlarda kullanılan fonlardır. Uzun süreli finansman kaynakları, genellikle işletmenin öz kaynakları veya borçlanma yoluyla sağlanır. Uzun süreli finansman kaynaklarının avantajı, işletmenin yatırım projelerine uzun vadeli bir perspektif ile bakmasını ve daha istikrarlı bir nakit akışı sağlamasını mümkün kılmalarıdır. Uzun süreli finansman kaynaklarının dezavantajı ise, genellikle kısa süreli finansman kaynaklarına göre daha yüksek bir maliyeti olmasıdır.Uzun süreli finansman kaynakları arasında şu başlıca yöntemler sayılabilir:
- Öz sermaye: İşletmenin sahiplerinin veya ortaklarının işletmeye yaptıkları sermaye katkısıdır. Öz sermaye, işletmenin en temel ve en güvenilir finansman kaynağıdır. Öz sermaye sahipleri, işletmenin kar veya zararına ortak olurlar ve işletmenin yönetimine katılırlar. Öz sermayenin avantajı, işletmeye borç yükü getirmemesi ve geri ödeme zorunluluğu olmamasıdır. Öz sermayenin dezavantajı ise, öz sermaye sahiplerinin beklentilerinin yüksek olması ve işletmenin karını paylaşmak zorunda olmasıdır.
- Hisse senedi: İşletmenin öz sermayesini temsil eden ve işletmenin sahiplik haklarını belirleyen menkul kıymetlerdir. Hisse senedi çıkaran işletme, hisse senedi sahiplerine belirli bir oranda kar payı dağıtır. Hisse senedi sahipleri, işletmenin yönetim kuruluna üye seçme hakkına sahiptirler. Hisse senedinin avantajı, işletmeye geniş bir finansman imkanı sağlaması ve geri ödeme zorunluluğu olmamasıdır. Hisse senedinin dezavantajı ise, hisse senedi sahiplerinin beklentilerinin yüksek olması ve işletmenin karını paylaşmak zorunda olmasıdır.
- Tahvil: İşletmenin borçlanma yoluyla sağladığı uzun vadeli bir finansman aracıdır. Tahvil çıkaran işletme, tahvil sahiplerine belirli bir faiz oranında ve belirli bir vadede geri ödeme yapmayı taahhüt eder. Tahvil sahipleri, işletmenin kar veya zararına ortak olmazlar ve işletmenin yönetimine katılım hakkına sahip değildirler. Tahvilin avantajı, işletmeye düşük maliyetli bir finansman imkanı sağlaması ve kar paylaşımı yapmamasıdır.
Optimal Sermaye Yapısı Nedir?
Optimal sermaye yapısı, bir firmanın piyasa değerini en üst düzeye çıkarırken sermaye maliyetini en aza indiren en iyi borç ve öz kaynak finansmanı karışımıdır. Bir firmanın optimal sermaye yapısını belirlemek için, borçlanmanın avantajları ve dezavantajları dikkate alınmalıdır.Borçlanmanın avantajları şunlardır:
- Borç faizleri vergiden düşülebilir, bu da borcun net maliyetini azaltır.
- Borçlanma, öz kaynak sahiplerinin hisselerini sulandırmadan daha fazla yatırım yapmalarını sağlar.
- Borçlanma, öz kaynak sahiplerinin kaldıraç etkisinden yararlanmalarını sağlar. Kaldıraç etkisi, borcun varlıkların getirisini artırmasıdır.
- Borçlanma, finansal riski artırır. Finansal risk, firmanın borcunu ödeyememe olasılığıdır.
- Borçlanma, finansal sıkıntı maliyetlerine neden olabilir. Finansal sıkıntı maliyetleri, borcun ödenmemesi durumunda ortaya çıkan yasal, idari ve operasyonel maliyetlerdir.
- Borçlanma, öz kaynak sahiplerinin kontrolünü azaltabilir. Borç verenler, firmanın faaliyetleri ve kararları üzerinde birtakım haklara sahip olabilirler.
- Maliyet-başına-değer (WACC) yöntemi: Bu yöntemde, firmanın ortalama sermaye maliyeti hesaplanır ve bu maliyetin minimum olduğu borç-özkaynak oranı optimal sermaye yapısı olarak kabul edilir.
- Piyasa değeri yöntemi: Bu yöntemde, firmanın piyasa değeri hesaplanır ve bu değerin maksimum olduğu borç-özkaynak oranı optimal sermaye yapısı olarak kabul edilir.
- Modigliani-Miller (MM) teoremi: Bu teoremde, vergi ve finansal sıkıntı maliyetleri dikkate alındığında, firmanın piyasa değeri ve sermaye maliyeti borç-özkaynak oranına bağlı olarak değişir. Bu değişimi gösteren bir grafik çizilir ve grafikteki optimum nokta optimal sermaye yapısı olarak kabul edilir.
Yorumlar