CDS Kredi Risk Primi Nedir?

CDS (Credit Default Swap)

CDS (Credit Default Swap), Türkçe’de kredi risk primi veya kredi temerrüt takası olarak bilinen bir terimdir. CDS, bir ülke tarafından alınan kredinin geri ödenmeme riskini ifade eden bir değerdir. Aynı zamanda bir çeşit sigortalama işlemi olarak da tanımlanabilir.

 ✅ Swap Nedir?  ve  Getiri Hesaplama  ➤

CDS, uluslararası kredi değerlendirme kuruluşları tarafından hesaplanır. Hesaplama yapılırken ilgili ülkenin genel ekonomik ve siyasi koşulları dikkate alınır. CDS risk hesaplamasında kullanılan önemli parametreler şunlardır:

• Ülke genelindeki bütçe açığı
• Ülke borcunun gayri safi milli hasılaya oranı
• Ülke piyasa güvenilirliği

CDS puanı ne kadar yüksekse o ülkeye yatırım yapmak o kadar maliyetli olur. Bu da o ülke için uluslararası yatırımların azalmasına sebep olur. CDS puanı ifade edilirken her 100 puan %1 faiz oranına tekabül eder. Yani kredi risk priminin 100 olması durumda borç için beklenen faiz oranı %1 olarak düşünülmelidir.

CDS puanı, bir ülkenin aldığı krediyi geri ödememe ihtimaline yönelik bir değer olduğu için, küresel olaylar veya enflasyon gibi faktörlerden de etkilenir. Örneğin, bir ülkede siyasi istikrarsızlık veya ekonomik kriz yaşanması durumunda CDS puanı artar. Bu da o ülkenin kredi riskinin yükseldiğini gösterir.

CDS puanını takip etmek, yatırımcılar için önemli bir göstergedir. CDS puanının düşük olması, o ülkenin ekonomik ve siyasi açıdan güvenilir olduğunu, borçlarını zamanında ödeyebileceğini ve yatırım yapmaya uygun olduğunu anlatır. CDS puanının yüksek olması ise tam tersini ifade eder.

CDS primi nasıl hesaplanıyor?

CDS (Credit Default Swap) primi, bir ülke veya kurumun borcunu ödeyememe riskini ölçen bir göstergedir. CDS primi ne kadar yüksekse, o ülke veya kurumun borcunu ödemekte zorlanacağı veya iflas edeceği ihtimali de o kadar yüksek demektir. CDS primi, borçlu ile alacaklı arasında yapılan bir sigorta sözleşmesi olarak da düşünülebilir. Borçlu, borcunu ödeyememesi durumunda alacaklıya bir tazminat ödemeyi kabul eder. Bu tazminatın bedeli ise CDS primidir.

CDS primi nasıl hesaplanır? CDS priminin hesaplanmasında temel olarak iki faktör vardır: borcun vadesi ve borcun miktarı. Borcun vadesi ne kadar uzunsa, borçlunun ödeme yapamama riski de o kadar artar. Bu nedenle, vade uzadıkça CDS primi de yükselir. Borcun miktarı ise, borçlunun toplam borç yükünü gösterir. Borç yükü ne kadar yüksekse, borçlunun ödeme gücü de o kadar düşer. Bu nedenle, borç miktarı arttıkça CDS primi de artar.

CDS priminin hesaplanmasında kullanılan formül şöyledir:

• CDS Primi = (Borç Miktarı x İflas Olasılığı x Kurtarma Oranı) / Borcun Vadesi

Burada,

• Borç Miktarı: Borçlunun toplam borcu
• İflas Olasılığı: Borçlunun borcunu ödeyememe ihtimali
• Kurtarma Oranı: Borçlunun iflas etmesi durumunda alacaklıların geri alabileceği borcun oranı
• Borcun Vadesi: Borcun geri ödenmesine kalan süre

Örnek olarak, A ülkesinin 5 yıl vadeli 100 milyon dolarlık bir borcu olduğunu ve bu borcun CDS priminin %5 olduğunu varsayalım. Bu durumda, A ülkesinin iflas olasılığını ve kurtarma oranını bulmak için formülü şöyle çözebiliriz:

• %5 = (100 milyon x İflas Olasılığı x Kurtarma Oranı) / 5

Bu denklemi çözdüğümüzde, İflas Olasılığı x Kurtarma Oranı = %0.25 buluruz. Bu değer, A ülkesinin her yıl %0.25 oranında iflas edeceği anlamına gelir. Eğer kurtarma oranını %40 olarak kabul edersek, iflas olasılığını şöyle hesaplayabiliriz:

• İflas Olasılığı = %0.25 / %40 = %0.625

Bu sonuca göre, A ülkesinin her yıl %0.625 oranında borcunu ödeyemeyeceği tahmin edilir.

CDS primi, küresel piyasalarda önemli bir rol oynar. CDS primleri yükseldikçe, yatırımcılar o ülke veya kurumdan uzaklaşır ve riskten kaçınmaya başlarlar. Bu da o ülke veya kurumun borçlanma maliyetini arttırır ve ekonomik büyümeyi olumsuz etkiler. CDS primleri düştükçe ise, yatırımcılar o ülke veya kuruma güven duyar ve risk almaya istekli olurlar. Bu da o ülke veya kurumun borçlanma maliyetini düşürür ve ekonomik büyümeye devam eder.

Türkiye CDS 5 Yıllık Grafik Görseli