Parite Nedir?
Parite
Türk ekonomisi bağlamında parite, belirli bağlama bağlı olarak birkaç farklı kavramı ifade edebilir. İşte bazı örnekler:Satın alma gücü paritesi (SAGP): Bu, uluslararası ekonomide farklı para birimlerinin göreli değerini karşılaştırmak için kullanılan bir kavramdır. SAGP, uzun vadede, para birimleri arasındaki döviz kurlarının, her ülkede aynı mal ve hizmet sepetinin aynı maliyete mal olacağı şekilde ayarlanması gerektiği fikrine dayanmaktadır. Türkiye'de SAGP genellikle Türk lirasının değerini ABD doları veya euro gibi diğer para birimleriyle karşılaştırmak için kullanılır.
Faiz oranı paritesi: Bu kavram, küreselleşmiş bir finansal sistemde, döviz kuru değişikliklerine göre ayarlandığında farklı para birimlerinin getirilerinin eşit olması gerektiği fikrini ifade eder. Başka bir deyişle, bir yatırımcı belirli bir para birimine yatırım yaparak daha yüksek getiri elde edebiliyorsa, o zaman döviz kuru farkı ortadan kaldıracak şekilde ayarlanmalıdır. Faiz paritesi, Türkiye'de yatırım kararı alırken kur risklerini göz önünde bulundurması gereken uluslararası yatırımcılar için önemli bir kavramdır.
Fiyat paritesi: Bu kavram, aynı mal ve hizmetlerin fiyatlarının bir ülke içindeki farklı bölge veya şehirlerde kabaca eşit olması gerektiği fikrini ifade eder. Türkiye'de satın alma kararı verirken bölgesel fiyat farklılıklarını dikkate alması gereken tüketiciler ve işletmeler için fiyat paritesi önemlidir.
Genel olarak parite, Türk ekonomisinin birçok farklı alanında önemli bir kavramdır ve çeşitli farklı ekonomik ilişki ve olguları tanımlamak için kullanılır., EURUSD (Euro Dolar parite) paritesinin önemi büyüktür.
✅ Forex Nedir? ➤
Pariteler majör ve minör olarak ikiye ayrılır. Majör pariteler dünyada en çok işlem geçen para birimlerinden oluşmaktadır. Minör pariteler ise işlem hacmi daha düşük olan para birimlerinden oluşmaktadır.
Parite Nasıl Hesaplanır?
Euro: 3 TL Dolar: 2 TL ise Euro Dolar paritesi 3/2= 1,5 olacaktır. Bu durumda, Dolar Euro paritesi ise 2/3=0,66 olacaktır.EURUSD parite alım (Uzun pozisyon) yapan bir yatırımcı, Euro almış karşılığında ABD Doları satmış olacak; satış (Kısa Pozisyon) yaptığında Euro satıp ABD Doları almış olacaktır.
Forex piyasalarında işlem gören ve işlem hacminin en yüksek olduğu paritelerin başında EURUSD paritesi (Euro/Amerikan Doları), USDJPY (Amerikan Doları/Yen), GBPUSD paritesi (Sterlin/ Amerikan Doları), AUDUSD (Avustralya Doları/Amerikan Doları) gelmektedir. Türkiye’de bunlara ek olarak USDTRY paritesi (Amerikan Doları /Türk Lirası) ve EURTRY (Euro/Türk Lirası) da sayılabilir.
Parite Bilgileri
Bir parite çiftinde ilk para birimine Baz Döviz (Base Currency) denir. Örneğin; USDTRY paritesinde baz döviz Amerikan Doları’dır. Paritenin ikinci, yani değişken para birimine Karşıt Döviz (Counter Currency) adı verilir. Kar/zararın hesaplanmasında kullanılan para birimidir. Örneğin; USDTRY paritesinde karşıt döviz Türk Lirası’dır.Forex piyasasında yer alan pariteler arasında birçok parite bulunur. İşlem gören ve işlem hacimlerine göre ilk akla gelenler şu şekildedir:
- EURUSD paritesi (Euro/Amerikan doları),
- USDJPY (Amerikan doları/yen),
- GBPUSD paritesi (Sterlin/ Amerikan doları),
- AUDUSD (Avustralya doları/Amerikan doları)
- USDTRY paritesi (Amerikan doları /Türk lirası)
- EURTRY (Euro/Türk lirası)
EURUSD Paritesi Önemi Nedir?
Euro ile ABD doları arasındaki kuru ifade eden EURUSD paritesi, Türkiye'de birkaç nedenden dolayı önemli bir kavramdır:- Ticaret: Türkiye'nin hem Avrupa Birliği (AB) hem de Amerika Birleşik Devletleri ile önemli ticari ilişkileri bulunmaktadır. Bu itibarla EURUSD paritesi Türkiye'nin ithal ve ihraç ettiği mal ve hizmetlerin maliyetine doğrudan etki etmektedir. ABD dolarına göre daha güçlü bir euro, Türk ihracatını daha pahalı hale getirebilir ve Türk ürünlerinin Avrupa pazarındaki rekabet gücünü azaltabilir.
- Yatırım: Türkiye, avro veya ABD doları cinsinden Türk varlıklarına yatırım yapmakla ilgilenebilecek yabancı yatırımcılar için cazip bir destinasyondur. EURUSD paritesi, Türkiye'deki yabancı yatırımcıların elde ettiği getiriler üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir. Örneğin, ABD dolarına göre daha zayıf bir euro, euro cinsinden varlıklara sahip yatırımcıların elde ettiği getirileri azaltabilir.
- Turizm: Türkiye, hem Avrupalı hem de Amerikalı gezginler için popüler bir turizm destinasyonudur. EURUSD paritesinin Türkiye'deki seyahat ve turizmle ilgili faaliyetlerin maliyeti üzerinde doğrudan etkisi olabilir. ABD dolarına göre daha güçlü bir euro, Amerikalı turistler için Türkiye'ye seyahati daha pahalı hale getirebilirken, daha zayıf bir euro, Avrupalı turistler için daha pahalı hale getirebilir.
Pariteyi Etkileyen Faktörler Nelerdir?
EURUSD paritesi gibi farklı para birimleri arasındaki parite, Türkiye'deki çeşitli faktörlerden etkilenebilir:- Ekonomik büyüme: Türk ekonomisinin diğer ekonomilere kıyasla göreli gücü, Türk mal ve hizmetlerine olan talebi ve Türk lirasının diğer para birimleri karşısındaki değerini etkileyebilir. Daha yüksek ekonomik büyüme Türk mal ve hizmetlerine olan talebin artmasına yol açabilir, bu da Türk lirasını güçlendirebilir ve ABD dolarına göre avroyu potansiyel olarak zayıflatabilir.
- Enflasyon oranları: Enflasyon, bir para biriminin değerini zamanla aşındırabilir ve daha yüksek enflasyon oranları, bir para birimini yatırımcılar için daha az çekici hale getirebilir. Türkiye'de enflasyon son yıllarda önemli bir endişe kaynağı olmuştur ve yüksek enflasyon oranları Türk lirası üzerinde baskı oluşturabilir ve potansiyel olarak onu diğer para birimlerine göre zayıflatabilir.
- Para politikası: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) eylemleri Türk lirasının değeri üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir. Örneğin, TCMB'nin enflasyonla mücadele için faiz oranlarını yükseltmesi, Türk Lirası'nı yatırımcılar için daha cazip hale getirebilir ve diğer para birimlerine kıyasla potansiyel olarak güçlendirebilir.
- Siyasi gelişmeler: Siyasi istikrarsızlık veya belirsizlik, Türkiye'den sermaye çıkışlarına yol açabilir ve Türk lirasını zayıflatabilir. Tersine, siyasi istikrar ve elverişli bir yatırım ortamı yabancı yatırımı çekebilir ve potansiyel olarak Türk lirasını güçlendirebilir.
- Küresel ekonomik ve jeopolitik faktörler: Küresel ekonomideki gelişmeler ve jeopolitik olaylar da Türk lirasının değerini ve diğer para birimleri ile paritesini etkileyebilmektedir. Örneğin, ABD para politikasındaki değişiklikler veya büyük ekonomiler arasındaki ticaret gerilimleri ABD doları ve avronun değerini etkileyebilir ve bu da EURUSD paritesini etkileyebilir.
Yenile
Yorumlar